Cả đoạn dây hoặc một lá bị héo xanh và chết nhanh chóng. Nhìn trực tiếp thì thấy ở cuối đoạn dây, có lá bị chết đó có vết thắt thối đen rộng bằng cọng rạ đến gần hai đốt ngón tay. Chính vết bệnh hại này đã phân hủy các mô tế bào làm việc dẫn nước và dinh dưỡng qua đó không thực hiện được. Bà con nông dân thường gọi là bệnh thối đốt cây bí và làm ảnh hưởng nhiều đến tình hình sinh trưởng và năng suất. Những ruộng được đặt xen bầu ngay từ giai đoạn lúa thu hoạch xong đất còn ẩm ướt để tranh thủ thời vụ hoặc làm luống hẹp và thấp cho đỡ tốn công, dây bí bò lan trực tiếp xuống mặt ruộng thì triệu chứng bị hại càng nhiều.
Nguyên nhân gây nên là do một trong các loại nấm sẵn có ở trong ruộng bí đó. Khi gặp các yếu tố như nắng, mưa xen kẽ, nhiệt độ và độ ẩm không khí cao, nước ngập và nguồn dinh dưỡng hấp dẫn… thì các đối tượng này đều dễ dàng lây lan phá hại. Thực tế ngay từ đầu vụ thu đông đến nay, các yếu tố về thời tiết hoàn toàn thuận lợi cho sự phát sinh, phát triển các loại nấm bệnh; cây bí lại đang bước vào giai đoạn xanh non tơ mướt, khả năng mẫn cảm với các loại nấm hại này là rất cao.
Để phòng trừ có hiệu quả triệu chứng bị hại này, trạm Khuyến nông Mỹ Đức khuyến cáo bà con nông dân cần áp dụng các biện pháp kỹ thuật sau:
Những ruộng không có điều kiện làm luống cao, dễ đọng nước thì phải tạo lỗ tiêu thoát nước để đề phòng mưa gió bất thường gây ngập úng, mặt khác cần phải kê lót bằng rạ kịp thời để dây bí hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh gây thối đốt và thối quả sau này.
Cần thực hiện tốt chế độ giữ ẩm và bón thúc phân theo quy trình để ruộng bí luôn đủ dinh dưỡng, tiếp tục sai hoa đậu quả, quả nhanh lớn và cho năng suất cao.
Thường xuyên thăm đồng điều tra phát hiện kịp thời triệu chứng gây hại để chủ động trong công tác phun thuốc phòng trừ. Khi ruộng bí đang có hiện tượng bệnh phát sinh hoặc đã bị gây hại nặng thì cần cắt bỏ những đoạn dây, cuống lá cùng vết bệnh đó và thu dọn vệ sinh tiêu hủy nguồn bệnh. Hiện trên thị trường có nhiều loại thuốc đang được tuyên truyền khuyến cáo phun trừ hiệu quả triệu chứng bị hại này.
Chúng tôi đã trực tiếp hướng dẫn bà con nông dân phun trừ bằng thuốc Score 250EC hoặc thuốc Ridomin 68MZ. Kỹ thuật sử dụng như sau: 1 cốc Score 250EC loại 10ml được pha đều với 20 lít nước và phun ướt đẫm, đều cho từng bộ phận trên cây bí; hoặc 1 gói Ridomin 68MZ loại 100 gram pha đều với 30 lít nước, cũng phun ướt đẫm, đều cho tất các bộ phận trên cây bí.
Chú ý: Phun vào lúc chiều mát, không mưa và chỉ cần phun 2 lần, lần 2 cách lần 1 từ 5 đến 7 ngày.
Dương Mạnh Toàn - Trạm KN Mỹ Đức
