Trước những khó khăn trên, chị Nguyễn Thị Xuân Mai chuyên viên phòng nông nghiệp huyện Bảo Lâm đã tìm đọc tài liệu, tham vấn những chuyên gia đầu ngành về bảo quản nông sản sau thu hoạch của Trường Đại học Cần Thơ, Viện Cơ điện sau thu hoạch, Viện cây ăn quả miền Nam… Sau nhiều lần thử nghiệm, chị đã đăng ký thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học về: “Xây dựng các phương pháp bảo quản quả bơ sau thu hoạch”. Thời gian thực hiện từ tháng 01 năm 2017 đến tháng 7 năm 2018, mục đích của đề tài làkéo dài thời gian bảo quản và giảm thiểu tổn thất sau thu hoạch, từ đó nâng cao chất lượng và giá trị kinh tế cho quả bơ 034 Bảo Lâm.
Trên cơ sở nghiên cứu thực tế đặc tính thực vật học của quả bơ giống 034 về thời gian ra hoa đậu quả, thời gian đeo cây của quả, giá trị dinh dưỡng thịt quả chín, độ sáp dẻo, chín xanh đẹp nhưng vỏ mỏng, khó bảo quản và vận chuyển, nên đề ra 3 mục tiêu chính khi thực hiện đề tài là: Xác định thời điểm thích hợp để thu hoạch quả bơ trưởng thành vừa đảm bảo độ già chín, vừa kéo dài thời gian tồn trữ; Ứng dụng giải pháp về công nghệ ở nhiệt độ thường và bảo quản lạnh nhằm xây dựng quy trình bảo quản quả bơ sau thu hoạch với kỹ thuật thao tác đơn giản, sử dụng nguyên liệu bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm được sản xuất trong nước nên luôn sẵn có với chi phí bảo quản thấp; Giảm tỷ lệ tổn thất sau thu hoạch khi vận chuyển đi xa, tăng sức cạnh tranh đem lại giá trị kinh tế cao hơn.
Các phương pháp thực hiện bảo quản:Sử dụng màng sinh học ăn được để tạo màng phủ lên quả, giúp bảo vệ quả bơ tránh sự xâm nhiễm của vi sinh vật gây thối, hỏng quả; Phương pháp điều chỉnh khí quyển: thay đổi thành phần khí có hàm lượng oxy thấp và tăng hàm lượng khí carbonic làm ức chế hoạt động hô hấp của quả, giảm sinh nhiệt, giảm tốc độ sản sinh ethylene;Phương pháp bảo quản lạnh: ức chế quá trình sinh hóa xảy ra bên trong quả và tê liệt các hoạt động của vi sinh vật.
Qua hơn 1 năm nghiên cứu, đề tài đạt được một số kết quả khả quan như: kéo dài thời gian bảo quản quả bơ gấp hai lần bình thường với chi phí thấp và vật liệu dễ đặt mua với chi phí bảo quản 6.000 - 7.000 đồng/kg kéo dài thời gian bảo quản quả bơ ở nhiệt độ thường đến 9 ngày, giảm 15% tổn thất sau thu hoạch, mang lại lợi nhuận trung bình từ 11.000 - 20.500 đồng/kg tùy theo giá thị trường. Tháng 8/2018, đề tài nghiên cứu khoa học của chị thực hiện đã hoàn thành và được Hội đồng khoa học công nghệ của huyện Bảo Lâm đánh giá cao tính thiết thực, vì phương pháp bảo quản sau thu hoạch dễ thực hiện với chi phí không cao mà mang lại hiệu quả bảo quản tốt. Khả năng ứng dụng thực tiễn vào sản xuất của đề tài nghiên cứu khoa học của chị Nguyễn Thị Xuân Mai mang lại nhiều ý nghĩa kinh tế, xã hội thiết thực cho người nông dân sản xuất bơ giống 034 trên địa bàn huyện Bảo Lâm nói riêng và tỉnh Lâm Đồng nói chung trong thời gian tới là rất khả quan. Với kết quả nghiên cứu ban đầu từ đề tài nghiên cứu khoa học là cơ sở để ứng dụng vào thực tiễn bảo quản sau thu hoạch, giúp nâng cao hiệu quả kinh tế và giảm tổn thất sau thu hoạch đối với đặc sản địa phương - bơ 034 Lâm Đồng chất lượng cao./.
Vũ Văn Bình - KNV xã Lộc Ngãi, tỉnh Lâm Đồng
