Năm 2006, chị Giang đã thi đỗ vào Trường Trung cấp Y Thái Nguyên và ra trường với tấm bằng ưu tú. Nhờ thành tích học tập tốt, chị đã xin làm nhân viên y tế học đường ở một trường tiểu học. Nhận những đồng lương hàng tháng khiến Giang thực sự vui mừng khôn tả vì ít ra cũng giúp được một phần cho gia đình.
Tuy vậy kể từ khi lập gia đình, cuộc sống cơm áo gạo tiền, việc học hành con cái và các khoản chi phí khác phát sinh khiến Giang nhận ra rằng cần phải làm một công việc gì đó ra tấm, ra món do mình đứng chủ. Rồi cứ thế ngoài giờ làm việc Nhà nước, Giang còn đi làm thêm rất nhiều việc từ mua bán máy nông nghiệp, cây cảnh, trình dược viên… Cũng từ quãng thời gian lăn lội với nhiều công việc khác nhau đã tôi luyện cho Giang ý chí vượt qua khó khăn, biết cách xoay sở.
Câu chuyện về cây nấm đã đến với Giang một cách ngẫu nhiên, một lần thầy hiệu trưởng của trường đưa cho Giang văn bản nghiên cứu tuyên truyền nâng cao dinh dưỡng cho học sinh, vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học, trong đó có việc lựa chọn và sử dụng sản phẩm nâng cao giá trị dinh dưỡng. Qua các tài liệu, Giang nhận thấy nấm chính là sản phẩm có hàm lượng giá trị dinh dưỡng cao, sạch, có thể lựa chọn sử dụng trong bữa ăn hàng ngày. Vậy là từ đó Giang bắt đầu tìm hiểu về các loại nấm rồi quyết tâm khởi nghiệp với sản phẩm nông nghiệp này.
Không dừng ở lại ở sách báo, tài liệu trên mạng, Giang đã cất công đi đến các trung tâm có tiếng về trồng nấm ở khu vực miền Bắc để học hỏi, đồng thời tham gia học một khóa học trồng nấm tại Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nấm thuộc Viện Khoc học Nông nghiệp Việt Nam. Sau đó Giang bắt đầu đưa vào trồng thử giống nấm Hoàng Đế với 3.000 bịch lấy từ tỉnh Thái Bình, giống nấm phát triển tốt. Tuy nhiên nấm làm ra lại khó bán vì thời điểm đó người dân vẫn còn lạ lẫm với món ăn này. Bài toán đưa sản phẩm làm ra đến thị trường tiêu thụ tương đối gian nan, vậy là Giang lại tiếp tục hành trình đi chào hàng ở các chợ, nhà hàng, quán ăn, quảng cáo trên mạng xã hội (facebook), thậm chí có những lúc ế ẩm, nấm còn phải đổ đi.
Không nản chí, vào cuối năm 2017 Giang đã tiếp tục trồng 3.000 bịch nấm sò, do kinh nghiệm kỹ thuật chưa nhiều nên những mẻ nấm phát triển kém, năng suất thấp. Rút kinh nghiệm từ các mẻ nấm trước, đến tháng 5/2018 Giang chuẩn bị cơ sở vật chất và làm ra những mẻ nấm rơm đầu tiên tương đối thành công. Nhờ chịu khó phát triển thị trường qua nhiều kênh, các loại nấm làm ra đã có một lượng khách hàng ổn định. Từ đó Giang lại càng quyết tâm hơn để tiến tới mở rộng quy mô.
Trong một lần xã mở 1 lớp tập huấn về HTX do Chi cục Nông nghiệp và PTNT tỉnh tổ chức, chị Lường Hợp Giang đã được mời tham gia tập huấn và nhận thấy những ưu việt khi tham gia vào HTX. Vậy là không đắn đo, suy nghĩ nhiều Giang hạ quyết tâm thành lập HTX và vận động các thành viên trong xã cũng tham gia. Quá trình vận động Giang gặp không ít khó khăn vì nhiều người chưa thực sự nhận thức đúng đắn, tin tưởng vào sản phẩm về nấm.
Nhờ sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương và các ngành liên quan, đến tháng 1/2018 HTX dịch vụ nông nghiệp Hợp Giang đã được thành lập với 9 thành viên. Nhằm mở rộng quy mô, chị Giang đã phải xoay sở, đầu tư vốn lên đến gần 1 tỷ đồng xây dựng cơ sở vật chất, hiện tại xưởng nấm của HTX có quy mô khoảng 1.500m2 bao gồm văn phòng, nhà xử lý nguyên liệu, khu vực sản xuất, khu nuôi trồng. Vào vụ nấm 2018, HTX đã cấy được 3 vạn bịch nấm sò, gấp 10 lần với với thời điểm năm ngoái. Sản phẩm bán ra số lượng khá lớn, riêng trong 1 tháng đã tiêu thu đến 5.000 bịch nấm với giá thành từ 11.000 - 18.000 đồng/bịch, ngoài ra có ngày cao điểm HTX còn bán được hơn 1 tạ nấm sò tươi với giá 35.000 - 40.000 đồng/kg. HTX hiện cũng giải quyết việc làm cho trên 10 lao động địa phương.
Theo như Giang cho biết: “Làm nấm là nghề mới trong tỉnh, sản phẩm chủ yếu tận dụng từ các phụ phẩm như rơm rạ, mùn cưa… nguyên liệu mà ở quanh vùng có rất nhiều, thậm chí sau thời vụ bà con còn đốt bỏ đi thì tại sao mình không sử dụng, mua lại. Sau gần 1 năm hoạt động, HTX đã xây dựng được quy trình, công thức sản xuất chuẩn để áp dụng, có thể sản xuất được các mẻ, lô sản xuất ổn định và nhận được sự phản hồi tích cực từ khách hàng nhiều nơi”. Thời gian tới HTX sẽ tự chủ động sản xuất giống nấm, đưa vào trồng thêm các loại giống như linh chi, mộc nhĩ, nấm hương để quanh năm HTX đều có nấm bán.
Với ước mơ khẳng định xây dựng thương hiệu theo chuỗi giá trị sản xuất, sản phẩm nấm của HTX đã được huyện lựa chọn tham dự Chương trình OCOP và hiện đã có logo. Cô gái Tày Lường Hợp Giang đang dần chứng minh cho thấy dù có khó khăn đi thế nào, chỉ cần chúng ta mơ ước, dám bước đi trên con đường mình chọn thì sẽ gặt hái về thành quả xứng đáng./.
TT (Nguồn Báo Bắc Kạn)