- Biện pháp phòng
Trước hiện tượng chuột gây hại ruộng lúa thì cần phải chú ý thực hiện sớm và liên tục trên cả cánh đồng sẽ làm hạn chế sự sinh sản của chuột và giảm rất lớn số lượng chuột gây hại trong sản xuất, nếu trong vụ này mà bị chuột gây hại nhiều trên diện rộng, thì ngay cuối vụ cần phải có kế hoạch để diệt trừ chuột, đề phòng chuột tiếp tục gây hại ở vụ sau, cụ thể như sau:
- Về thời vụ: cần tổ chức xuống giống và thu hoạch đồng loạt, để thuận lợi cho việc phòng trừ.
- Xác định cơ cấu giống: Không nên gieo nhiều giống lúa có thời gian sinh trưởng khác nhau, và nhiều loại cây trồng trên cùng cánh đồng, để không có nguồn thức ăn liên tục và nơi cư trú an toàn cho chuột.
- Vệ sinh đồng ruộng: Cắt đứt nơi trú ẩn, sinh sống của chuột bằng cách phát quang bụi rậm, không để ruộng hoang, phá ổ chuột tại các bờ ruộng ngay sau khi thu hoạch vụ trước.
- Các biện pháp kỹ thuật diệt trừ chuột: Khi phát hiện có hiện tượng chuột cắn phá gây hại thì cần áp dụng đồng thời nhiều biện pháp cùng một lúc thì mới có hiệu quả cao, cụ thể như:
- Biện pháp canh tác: làm mất nơi cư trú của chuột bằng cách kiểm tra và phá hủy những nơi chuột trú ẩn, dựa vào tập tính không đi lùi và tìm chỗ chui khi có vật cản nên dùng nilon để bao xung quanh ruộng và đặt lồng để bắt chuột. Nếu có nước thì có thể giữ ở mức cao trong giai đoạn lúa làm đòng và trổ để gom chuột lên chỗ cao rồi tổ chức săn bắt.
- Biện pháp thủ công: bắt diệt chuột bằng cách tìm và đào hang, đổ nước, hun khói, xông hơi bằng đất đèn (khí đá), đốt rơm trộn ớt khô… hiện nay trên thị trường có bán viên thuốc xì gà diệt chuột của Công ty thuốc trừ sâu Sài Gòn rất tiện dụng và hiệu quả, bịt các ngóc ngách, rồi đốt một viên xì gà bỏ vào hang, thuốc bốc khói có lưu huỳnh xông vào hang khiến chuột bị ngạt thở rồi chết, bằng cách này sẽ diệt chuột được cả hang, không gây ô nhiễm lại rất dễ thao tác, dùng chó săn đuổi... Dùng các loại bẫy để bắt như bẫy bán nguyệt, bẫy lồng sập, bẫy dính… Vì chuột là động vật rất tinh khôn nên cần ngụy trang cẩn thận như dùng mồi nhử thích hợp (khoai lang, sắn tươi, ngô, cua, cá,…) đặt bẫy sát bờ ruộng, ở những nơi có chuột thường qua lại…
- Biện pháp sinh học: Dùng bả diệt chuột sinh học BCS, Biorat hoặc KillRat 0,005% đặt nơi có chuột thường qua lại, khoảng 5 - 6 m đặt 1 mô bả, mỗi mô bả khoảng 5-10 gam, số mô bả và lượng bả cần linh động tăng giảm theo mật độ chuột và mức độ gây hại.
- Biện pháp hoá học: Chỉ sử dụng bả thuốc hoá học ở những nơi xa khu dân cư, nơi đang bị chuột phá hại trầm trọng, chuột có thói quen là nếm thử thức ăn có độc hay không, do đó cần đặt bả mồi không có thuốc liên tiếp 3 - 5 ngày để đánh lừa, làm chuột mất cảnh giác, sau đó thì dùng bả mồi có dùng thuốc. Sử dụng các loại thuốc: Storm, Rat K 2%D, ... để diệt chuột; cách sử dụng: Dùng lúa luộc nhẹ cho nứt vỏ trấu để làm mồi, trộn 1 gói thuốc Rat K 2%D 10 gam trộn với 0,5 kg mồi, khi trộn xong là đem đặt thành từng mô ở những nơi chuột thường qua lại, tùy theo mật độ và mức độ gây hại của chuột mà tăng hoặc giảm lượng mồi bả cho phù hợp, cần chú ý đây là loại thuốc độc nên chỉ sử dụng ở nơi xa khu dân cư, thông báo cho người dân biết nơi có đặt bả mồi độc, thu gom mồi thừa và xác chuột chôn cẩn thận để đảm bảo an toàn cho người và môi trường./.
Lê Thị Thu Hiền (Theo CTCP Bảo vệ thực vật Sài Gòn)
