Kể về chuyện đầu tư chuyển đổi cây trồng, ông Nguyễn Văn Ngay cho biết, cách đây 3 năm, khi diện tích cây tắt đang ở vào thời kỳ già nua (trên 10 năm tuổi), cây có hiện tượng chết, có dấu hiệu nhiễm bệnh, ông không đầu tư mà tìm hướng đi mới. Sau chuyến tham quan mô hình trồng cây ăn trái xen cây đinh lăng tại một số nhà vườn, tìm hiểu qua thực tế và bạn bè biết được cây bơ có khả năng chịu hạn tương đồng với cây đinh lăng hơn những loại cây ăn trái khác. Năm 2015, ông Ngay quyết định chuyển đổi diện tích cây tắt sang trồng giống bơ sáp da xanh, kết hợp trồng xen cây đinh lăng trên phần đất trống.
Sau 3 năm trồng, hiện tại vườn có 150 cây bơ đang trổ hoa, 6.000 cây đinh lăng đang cho thu hoạch. Cây đinh lăng được xem là cây trồng phụ khi trồng xen với cây bơ nhưng lại đang cho thu nhập chính. Mỗi năm 2 đợt, đến giai đoạn thu hoạch thương lái đến tại vườn thu mua khoảng 5 tấn lá và thân. Lá 10.000đồng/kg, thân 80.000đồng/kg. Tuy đây mới là năm thứ 3 bán lá và thân, mỗi năm mang lại thu nhập cho gia đình khoảng 200 triệu đồng. Bắt đầu từ những năm sau khi đinh lăng có thể cho thu hoạch củ, bơ cho trái hiệu quả kinh tế còn cao hơn nhiều. Ông Ngay chia sẻ "Tán lá cây bơ phát triển ở tầm cao 2-3m, còn tán lá cây đinh lăng thấp dưới 1m. Nên việc trồng đinh lăng xen với cây bơ cây vẫn phát triển tốt. Cây đinh lăng ưa bóng râm được lá bơ che bớt ánh nắng giúp cây phát triển tốt, còn cây đinh lăng che bóng giữ độ ẩm cho đất, phía dưới đất ánh sáng ít lọt qua được vì vậy cũng hạn chế cỏ dại mọc. Khi trồng xen như thế này, chỉ đầu tư thêm chi phí cây giống, tăng thêm khoảng 10% phân bón so với trồng đơn, nhưng lại thu được nhiều lợi ích, giảm công lao động.
Theo ông Ngay, trồng bơ theo kích thước cây cách cây ngang 6m, dài 9 m, phần đất trống trồng xen đinh lăng, kích thước cây cách cây ngang 0,6m, dài 0,8m. Khi làm đất trồng, chỉ bón lót khoảng 10 tấn phân chuồng ủ hoai kết hợp 400kg phân NPK cho mỗi ha đất. Do cây đinh lăng ưa bóng râm, chịu ẩm nhưng lại không chịu được ngập nên phải vun luống cho cao. Trồng đinh lăng xen với cây bơ mỗi tháng chỉ tưới nước một lần vừa đủ bằng phương pháp tưới phun tự động, kết hợp bón thúc phân NPK 2-3 lần trong năm, với liều lượng 80 kg/ha.
Không chỉ thu nhập từ trồng đinh lăng xen với cây bơ, gia đình ông còn có nguồn thu từ chăn nuôi bò và heo, tận dụng phân chuồng ủ hoai làm phân bón cho cây, nhân giống cây đinh lăng xuất bán cho bà con có nhu cầu trồng đinh lăng.
Đinh lăng và bơ là hai loại cây có sức sống cộng hưởng tốt, thích ứng loại đất ẩm, thoát nước tốt, có thể trồng ở nhiều nơi. Chính vì những đặc điểm này mà đây là mô hình đang thích hợp đối với những nhà vườn có hướng chuyển đổi cây trồng./.
Trọng Hoàng - TTKN Bà Rịa Vũng Tàu
