Trên địa bàn Thành phố hiện có nhiều công ty, xí nghiệp có chăn nuôi gia súc, gia cầm như: Trạm nghiên cứu sản xuất tinh đông lạnh Moncada, Trung tâm nghiên cứu Bò và đồng cỏ Ba Vì, Công ty giống gia súc Hà Nội, Công ty Đông Thành... với số trâu, bò nuôi khoảng 22.500 con, chiếm 12% tổng đàn. Có 283 công ty, xí nghiệp, HTX, Trung tâm, doanh nghiệp có chăn nuôi lợn như: CP, Dabaco, Việt Hưng, JaFa, HTX chăn nuôi huyện Đan Phượng, Công ty cổ phần giống vật nuôi Hà Nội, HTX Hòa Mỹ, Công ty Giống gia súc Hà Nội... với tổng đàn nuôi 450 nghìn con (chiếm tỷ lệ 22% tổng đàn lợn toàn Thành phố). Có 290 công ty, xí nghiệp, HTX, Trung tâm, doanh nghiệp nuôi gia cầm (với tổng đàn nuôi khoảng 2,1 triệu con, chiếm tỷ lệ 8% tổng đàn toàn thành phố). Tuy nhiên, chăn nuôi nhỏ lẻ trên địa bàn Thành phố hiện vẫn ở mức cao, chiếm trên 60%.
Về hoạt động kiểm dịch, kiểm soát giết mổ động vật, sản phẩm động vật:
Hà Nội tiếp giáp với 8 tỉnh, thành phố, có nhiều trục đường, cửa ngõ ra vào Thành phố, vì vậy công tác quản lý dịch bệnh động vật, kiểm dịch, kiểm soát giết mổ động vật, kiểm tra vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm đối với sản phẩm có nguồn gốc từ động vật gặp nhiều khó khăn và rất phức tạp. Hàng ngày, kiểm soát, kiểm dịch nhập về trâu, bò khoảng 300 con, lợn gần 4 ngàn con, gia cầm trên 36 ngàn con; trứng gia cầm 48 ngàn quả. Xuất đi các tỉnh, thành phố trên 1.700 ngàn con lợn, 110 ngàn con gia cầm, 5.100 quả trứng gia cầm.
Có 988 cơ sở điểm giết mổ (trong đó 7 cơ sở giết mổ công nghiệp, 44 cơ sở bán công nghiệp), hàng ngày kiểm soát trâu, bò 200 con; lợn gần 4 ngàn con, gia cầm 28 ngàn con. Có chợ đầu mối gia cầm lớn nhất nước tại chợ Hà Vĩ (huyện Thường Tín) tiêu thụ khoảng 40 - 60 tấn gia cầm/ngày. Riêng lò mổ lợn Vạn Phúc (Thanh Trì) hàng ngày giết mổ từ 1.700 - 2.000 con, số lợn trên khoảng 70% nhập từ các tỉnh, thành phố khác về.
Một số kết quả trọng tâm trong phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm 9 tháng đầu năm 2018 trên địa bàn Thành phố đã đạt được:
Về giám sát dịch bệnh, tiếp tục kiện toàn, củng cố hệ thống thú y cơ sở, giám sát chặt chẽ dịch bệnh đến thôn, xóm, cụm dân cư; Duy trì nghiêm chế độ báo cáo hàng ngày theo đường dây nóng phòng, chống dịch bệnh của Thành phố.
Tiêm phòng gia súc, gia cầm: Xác định đây là việc trọng tâm để chủ động phòng chống dịch bệnh; thực hiện tiêm phòng 2 đợt đại trà/năm; tiêm bổ sung hàng tháng cho gia súc, gia cầm phát sinh, nhập đàn. Đến nay, đã đảm bảo tiêm phòng cho 100% đàn trâu, bò, lợn nái, đực giống, đàn gia cầm sinh sản. Đối với đàn gia súc, gia cầm thương phẩm đã làm tốt công tác tuyên truyền, khuyến cáo để người dân chủ động thực hiện. Tiêm phòng vác xin Dại cho đàn chó, mèo đạt trên 92 % trong diện tiêm.
Vệ sinh tiêu độc, khử trùng môi trường phòng chống dịch bệnh: Hàng năm, tổ chức 5-6 đợt vệ sinh tiêu độc đại trà để làm sạch môi trường, chủ động ngăn chặn dịch bệnh. Đến nay, đã thực hiện xong 2 đợt lớn với tổng diện tích đã tiêu độc được trên 278 triệu m2. Đã thực hiện xong “Tháng vệ sinh tiêu độc khử trùng” theo phát động của Bộ Nông nghiệp và PTNT trong tháng 8/2018.
Xây dựng cơ sở an toàn dịch bệnh: Tập trung chỉ đạo xây dựng cơ sở An toàn dịch bệnh gia súc, gia cầm theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và PTNT; Đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT xây dựng vùng, cơ sở an toàn dịch bệnh Dại trong Chương trình khống chế bệnh Dại giai đoạn 2018-2021. Công tác quản lý giống, thực ăn chăn nuôi trên địa bàn: Chỉ đạo thực hiện tốt việc quản lý hoạt động sản xuất giống, cơ sở kinh doanh thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi trên địa bàn (1.410 đại lý kinh doanh thức ăn; 715 cơ sở kinh doanh thuốc thú y). Thông tin tuyên truyền, thanh tra kiểm tra: Thành phố đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân, đã thành lập nhiều đoàn kiểm tra đi kiểm tra công tác triển khai đến các địa phương, cơ sở chăn nuôi lớn, các doanh nghiệp kinh doanh thuốc Thú y. Đã tiến hành xử phạt nhiều trường hợp đảm bảo răn đe, ngăn chặn các vi phạm.
Công tác phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm 9 tháng đầu năm 2018 trên địa bàn Thành phố đã đạt được những điểm nhấn đáng kể đó là không để dịch bệnh lớn xảy ra, đặc biệt các dịch bệnh nguy hiểm (như Dại, Tai Xanh, Lở mồm long móng, Cúm gia cầm …); Một số ổ dịch nhỏ lẻ được phát hiện sớm, ngăn chăn kịp thời. Chăn nuôi của Thành phố tiếp tục có bước tăng trưởng khá (chiếm khoảng 56% cơ cấu trong nông nghiệp).
Công tác phòng chống Dịch tả lợn Châu Phi: Dự báo, nguy cơ xảy ra và bùng phát dịch là rất cao do Hà Nội rất gần với các tỉnh biên giới; nhiều đường ra vào Thành phố. Có tổng đàn lợn lớn (trên 2 triệu con); có lò mổ Thanh Trì hàng ngày giết mổ từ 1.700-2.000 con lợn); số lợn trên có nhiều lợn nhập từ nơi khác về trong đó có các tỉnh biên giới; Tỷ lệ chăn nuôi nhỏ lẻ còn cao (trên 60%); Thời tiết khí hậu diễn biến phức tạp; Dịp cuối năm lưu lượng gia súc, gia cầm ra, vào thành phố rất lớn.
Ngay sau khi có Công diện của Bộ Nông nghiệp và PTNT (ngày 30/8/2018) UBND thành phố đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan và UBND các huyện thực hiện các giải pháp. Tuyên truyền mạnh để người dân hiểu rõ về bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, chủ động thực hiện tốt các giải pháp phòng bệnh; Chỉ đạo thực hiện tốt các hoạt động kiểm dịch vận chuyển lưu thông, tập trung ở các chợ đầu mối, các cơ sở giết mổ; nhất là việc nhập lợn từ các tỉnh biên giới (như Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hải Phòng …) về Hà Nội; Giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh đến tận thôn xóm; Ngành Thú y lấy mẫu kiểm tra tại các khu vực lây nhiễm cao để dự báo tình hình; Tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm về nhập lậu, nhập lợn không rõ nguồn gốc; Tập trung ở các chợ đầu mối, các điểm cơ sở giết mổ lợn lớn (Thanh Trì, Chương Mỹ ...). Tiếp tục phát động tổng tẩy uế môi trường, vệ sinh tiêu độc trên địa bàn toàn Thành phố. Tổ chức tiêm phòng các loại vác xin phòng, chống dịch bệnh (Dịch tả, tụ huyết trùng, phó thương hàn, tai xanh) nhằm chống nguy cơ kế phát bệnh Dịch tả lợn Châu Phi. Thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành đi kiểm tra việc triển khai tại các quận huyện, thị xã; Tăng cường đầu tư công tác phòng chống dịch bệnh; sẵn sàng tổ chức Diễn tập công tác phòng chống dịch bệnh Dịch tả Châu Phi để chủ động đối phó khi có dịch xảy ra.
Thành phố cũng đang đề xuất kiến nghị với Bộ Nông nghiệp và PTNT và các Bộ, ngành liên quan tập trung quản lý chặt chẽ việc nhập lợn từ các nước (đặc biệt từ Trung Quốc) vào Việt Nam; Tăng cường quản lý xuất, nhập động vật và sản phẩm động vật; Tiếp tục phát động “Tháng vệ sinh tiêu độc” toàn khu vực các tỉnh phía Bắc để hạn chế, ngăn chặn dịch tạo sự đồng bộ tại các tỉnh, thành phố; Sớm nghiên cứu sản xuất hoặc nhập vác xin để chủ động phòng bệnh. Tăng cường kiện toàn mạng lưới thú y cơ sở để thực hiện tốt việc giám sát dịch bệnh; đầu tư trang thiết bị dụng cụ chuyên ngành để chủ động phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm và bệnh Dịch tả lợn Châu Phi./.
Nguyễn Ngọc Sơn
