Trên khu đất hơn 1.500 m2, HTX Dịch vụ nông nghiệp Sông Hồng xây dựng 6 mô hình nhà màng công nghệ cao của Israel chuyên sản xuất rau, củ, quả sạch. Chứng kiến nhiều loại nông sản, rau quả thường xuyên chịu cảnh “được mùa mất giá, được giá mất mùa”, đã dấy lên trong anh Lê Văn Tám suy nghĩ làm thế nào để nâng được giá trị và tạo đầu ra ổn định cho các loại nông sản. Như một sự tình cờ, trong dịp đi nghỉ mát cùng gia đình, anh thấy tình trạng ống hút nhựa bị người dân thải ra môi trường một cách vô tội vạ, trôi dạt trên mặt biển rất khó phân hủy. Sau chuyến đi đó, ý tưởng biến rau, củ quả được trồng tại HTX của mình thành nguyên liệu chính tạo ra một loại ống hút thân thiện với môi trường bắt đầu được hình thành.
Nghĩ là làm, anh Tám bắt tay vào tìm kiếm thông tin, mày mò nghiên cứu, ròng rã suốt 3 năm với hàng trăm lần thử nghiệm. Có thời điểm anh phải bỏ đi hàng chục tấn nguyên liệu, tiêu tốn hàng trăm triệu đồng mới cho ra được sản phẩm ống hút như mong muốn. Giữa năm 2019, trải qua cả trăm lần thử nghiệm, quy trình sản xuất ống hút từ rau, củ, quả mới được hoàn thiện. Từ kết quả này, hợp tác xã đã đăng ký nhãn hiệu “Ống hút thực phẩm ECOS” cùng các tiêu chuẩn đi kèm nhằm đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Theo anh Tám, khó khăn lớn nhất khi sản xuất ống hút rau, củ, quả là giữ được độ cứng và cấu trúc của ống khi sử dụng ở nhiều môi trường đồ uống khác nhau như nước nóng, nước lạnh, nước có ga...Bên cạnh đó, để cho ra một chiếc ống hút đạt chuẩn, phải trải qua rất nhiều công đoạn. Mỗi công đoạn có những yêu cầu riêng vì nguyên liệu hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng chất bảo quản, chỉ cần sai công thức hoặc một sơ suất nhỏ sẽ thất bại ngay. Vừa làm vừa tiếp tục nghiên cứu và khắc phục hạn chế. Đến nay, sản phẩm ống hút thực phẩm ECOS đã được hoàn thiện theo một quy trình và một dây chuyền sản xuất do anh Tám mày mò nghiên cứu và chuẩn hóa, đáp ứng yêu cầu cả thị trường trong nước và nước ngoài. Hiện sản phẩm có hạn sử dụng lên tới 18 tháng kể từ ngày sản xuất, có đặc tính dễ dàng phân hủy nên không gây hại cho môi trường.
Điểm khác biệt của loại ống hút này là được làm hoàn toàn từ tinh bột của các loại củ như cà rốt, khoai lang, củ cải... Các loại rau có màu xanh, vàng, tím được dùng để tạo màu sắc cho sản phẩm bắt mắt hơn. Ngoài công dụng chính làm ống hút, người dùng có thể ăn trực tiếp, xào, luộc, rán thành các loại snack…, tạo ra những món ăn giàu dinh dưỡng và lạ miệng. Khác với ống hút nhựa, ống hút rau, củ, quả sẽ trở nên mềm nhẹ sau khoảng 30 phút cắm vào nước ấm nhưng vẫn giữ được cấu trúc, cũng như độ cứng đủ để sử dụng trong 10 giờ đồng hồ tiếp theo. Sản phẩm chỉ tan ra khi bị ngâm liên tục trong môi trường nước sau hơn 1 ngày.
Hiện nay, sản phẩm ống hút từ rau, củ quả rất được người tiêu dùng đón nhận. Mỗi ngày HTX Sông Hồng sản xuất khoảng 50.000 ống hút, cung cấp cho nhiều cơ quan, các quán cà phê giải khát trên địa bàn Hà Nội và một số siêu thị ở nước ngoài như Hàn Quốc, Đức, Anh. Hợp tác xã đã có những bước phát triển vượt bậc, tạo nguồn thu nhập ổn định cho cán bộ công nhân viên trong hợp tác xã.
Hiện nay, HTX Sông Hồng đang hoạt động song song 2 mảng là sản xuất nông sản sạch và chế biến ống hút thân thiện với môi trường. Việc sản xuất ống hút đã giúp HTX mở rộng sang mảng chế biến sâu, giải quyết bài toán tiêu thụ nông sản sạch, tránh được các vấn đề liên quan như bảo quản sau thu hoạch, được mùa mất giá. Đây cũng là con đường giúp HTX phát triển chuỗi giá trị cũng phát triển thương hiệu vì khi đẩy mạnh mảng chế biến theo hướng sản xuất xanh cũng là nền tảng vững chắc để HTX đưa sản phẩm đến với người tiêu dùng nước ngoài, vượt qua được các rào cản khắt khe khi xuất khẩu. Tháng 12/2020, sản phẩm Ống hút thực phẩm ECOS của HTX đã được Hội đồng chấm điểm OCOP Thành phố Hà Nội chấm điểm sản phẩm OCOP đạt 5 sao. Để tiếp tục hoàn thiện và phát triển sản phẩm OCOP 5 sao đạt cấp quốc gia, hướng tới đẩy mạnh xuất khẩu ra thị trường quốc tế, anh Lê Văn Tám cho biết, bên cạnh đẩy mạnh kết nối, truyền thông thị trường trong nước, HTX đang hoàn thiện các tiểu chuẩn xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Với những thành công ban đầu, mô hình sản xuất ống hút từ rau, củ, quả của Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Sông Hồng đã mở ra hướng đi mới, hướng tới một nền nông nghiệp sạch, nâng cao giá trị cho nông sản Thủ đô. Mô hình này còn được kỳ vọng góp phần hạn chế rác thải nhựa, làm cho Thủ đô ngày càng xanh hơn, sạch hơn./. Lưu Phượng
